آموزش دف نوازی و تکنیکهای اصلی آن
آموزش دف نوازی تنها یادگیری چند ضربه و تکنیکهای اولیه نیست. بلکه باید برای یادگیری حرکات دف به دنیای ریتم، هماهنگی و احساس ورود کنید. این ساز با ساختاری که دارد، به نوازنده توانایی اجرای ابتدایی‌ترین ریتم‌ها تا قطعات حرفه‌ای و بداهه‌نوازی‌های خلاقانه را می‌دهد.
همانطور که مراحل یادگیری دف را با مدرس خود جلو می‌برید، بعد از آموزش اصول اولیه نوبت به آموزش تکنیک های دف نوازی می‌رسد. ما در این مقاله قصد داریم به آموزش دف نوازی و تکنیک های مهم آن بپردازیم تا شما را در این مسیر یاری دهیم.
بررسی ضربات اصلی دف و نحوه‌ی اجرای آنها
اکثر هنرجویان این سوال برایشان پیش می‌آید که برای شروع دف نوازی چه حرکت‌هایی را باید یاد بگیریم؟ چرا که هر سازی دارای یک سری حرکات و تکنیکهای اصلی و پایه‌ای می‌باشد که این حرکات حکم شالوده نوازندگی آن ساز را دارند. همچنین نحوه‌ی اجرای این حرکات از اهمیت زیادی برخوردار است. در صورتی که این ضربات به درستی نواخته نشوند نمی‌توان انتظار داشت که سایر حرکات نیز درست اجرا شوند. ساز دف نیز از این قاعده مستثنی نبوده و دارای یکسری حرکات اصلی است که می‌بایست آنها را به خوبی یاد بگیرید. به طور کلی در آموزش دف نوازی سه حرکت مهم و پایه‌ای را آموزش می‌دهند که در ادامه آنها را توضیح خواهیم داد.
آشنایی با تقسیم بندی صفحه ساز دف
در شروع آموزش دف نوازی و تکنیکهای آن یکی از مباحث اولیه آشنایی با ساختمان ساز دف و تقسیم بندی صفحه ساز است تا بتوانید حرکات اصلی دف را یاد بگیرید. بنابراین در اولین قدم لازم است بدانید که صفحه دف را به سه قسمت مرکزی، میانه و کناره تقسیم می‌کنند، این کار به نوازندگان کمک می‌کند تا ضربات مختلف را در قسمت درستی از صفحه ساز وارد کنند. در شکل زیر می‌توانید با قسمت‌های مختلف صفحه دف آشنا شوید.
آموزش ضربه تم در دف نوازی
اولین تکنیک دف نوازی که باید یاد بگیرید ضربه تُم است. بم‌ترین صدایی که می‌توانید از ساز دف بشنوید با ضربه زدن به این بخش تولید می‌شود. این حرکت دف با دست راست اجرا می‌شود و علامت آن در شیوه نت‌نویسی دف بصورت یک خط می‌باشد. در آموزش دف نوازی برای اجرای این ضربه باید چهار انگشت خود را کاملا به هم بچسبانید، سپس کف دست‌تان را کمی گود کنید و بین تیغه بیرونی دست و دف فاصله ایجاد کنید. سپس با سرعت بالا به صفحه دف ضربه بزنید و با همان سرعت دست خود را از ساز دور نمایید.
نکته مهمی که در اجرای این تکنیک باید در نظر بگیرید این است که نباید دست خود را روی ساز نگه دارید و فقط بخش‌هایی از کف دست با دف در تماس هستند. این بخش‌ها شامل بند اول انگشتان انگشتری و میانه، نرمی انگشت اشاره، بند دوم و سوم انگشت کوچک و در امتداد آن نرمی تیغه‌ی پایینی دست از طرف داخل تا انتهای دست و نرمی انتهایی دست در زیر انگشت شست می‌باشند. دقت کنید که این قسمت‌ها همگی در یک لحظه و بصورت همزمان با دف تماس برقرار می‌کنند.
همچنین در هنگام ضربه زدن توجه کنید که ضربه را از مچ وارد نکنید، تیغه و ساعد دست باید با یکدیگر در یک راستا حرکت کنند. دقت کنید در اجرای ضربه تم، دست نباید خیلی منقبض و یا خیلی شل نگه داشته شود و نباید بیش از اندازه به دستانتان فشار وارد کنید، در غیر این صورت دست‌تان سریع خسته می‌شود.
آموزش ضربه بک یا کناره در دف
در آموزش تکنیک های دف نوازی ضربه بک یا کناره از دیگر حرکات اصلی دف می‌باشد. ضربه بک نسبت به تم صدای ریز و شفاف‌تری دارد. برای یادگیری این حرکت باید بصورت روزانه و مداوم تمرین کنید تا به آن مسلط شوید. برای اجرای ضربه‌ی بک، انگشتان دست راست را باید کمی از یکدیگر باز کنید و دست‌تان را از قسمت مچ به طرف تیغه پایین و ساعد خم نگه دارید. در این ضربه نیز درست مانند ضربه‌ی تم، دست به کمک ساعد از دف دور شده و سپس با سرعت به کناره ساز ضربه می‌زند. برای این حرکت دف نیز بند اول و دوم هر چهار انگشت دست راست به طور همزمان به صفحه دف ضربه وارد می‌کنند.
در آموزش دف نوازی نواختن ضربه بک به این صورت است که ابتدا باید انگشتان شماره 3 و 4 را به یکدیگر بچسبانید، سپس طوری آنها را روی لبه دف فرود آورید که انگشت شماره 4 تقریباً روی لبه چوب بنشیند. برای اجرای ضربه بک دست خود را محکم نگه ندارید تا فشار زیادی به آن وارد نشود و بتوانید به راحتی ضربه را اجرا کنید. بعد از اجرای این ضربه نباید انگشتان شما روی صفحه بماند زیرا باعث خفه شدن صدای ساز می‌شود.
آموزش ضربه چپ
از دیگر ضربات اصلی دف باید در آموزش دف نوازی می‌توان به ضربه چپ اشاره کرد. در نواختن این ضربه انگشت اشاره دخالتی ندارد و سه انگشت دیگر به ساز ضربه وارد می‌کنند. برای اجرای این تکنیک باید سه انگشت خود را به هم بچسبانید و کف دست را به شکل نیم‌دایره درآورید. سپس با کمک چرخش سریع ساعد، انگشتان را روی دف پرتاب کنید. مچ دست در انجام این ضربه نقشی ندارد، بنابراین اصلا مچ خود را خم نکنید.
تکنیکهای پیشرفته دف
بعد از یادگیری ضربات اصلی دف نوازی، نوبت به اجرای ضربات و تکنیکهای پیچیده می‌رسد. هنرجویان تکنیکهای پیشرفته دف نوازی را بعد از یادگیری تکنیکهای اصلی و پایه می‌توانند اجرا کنند. به طور کلی تکنیکهای پیچیده، از ترکیب ضربات اصلی به دست می‌آیند که شامل موارد زیر می‌شوند.
- تکنیک رول
- تکنیک ترمولو
- تکنیک فلام
نکات مهم در یادگیری تکنیکهای دف نوازی
قبل از آموزش دف نوازی لازم است با نحوه صحیح گرفتن دف در دست آشنا شوید و آن را تمرین کنید. در غیر این صورت در هنگام اجرای تکنیک‌ها با مشکل مواجه می‌شوید.
- در هنگام تمرین ضربات صبور باشید و روزانه تمرین کنید تا حرکات دستانتان با یکدیگر هماهنگ شوند.
- برای نواختن حرکات دف نوازی بطور صحیح، سعی کنید ریتم‌های متداول و کشش نت‌ها را به خوبی درک کنید.
- در هنگام تمرین جلوی آینه بایستید و حرکات دست خود را در زمان ضربه زدن تماشا کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا اشکالات خود را در زمان اجرای تکنیک‌ها بیابید.
- با دیگر هنرجویان شروع به تمرین و همنوازی کنید تا هماهنگی و درک ریتم‌ها برایتان راحت‌تر شود.
- ویدیوهای دف نوازی اساتید برجسته را نگاه کنید و آنها را تحلیل نمایید.
- از مدرس خود بخواهید که نحوه اجرای شما را بررسی کند و نقاط ضعف‌تان را برطرف نماید.
نکات تکنیک ریز نوازی در دف
ریز نوازی در دف یکی از پرکاربردترین تکنیکهای دف نوازی است و اجرای صحیح آن دغدغه بسیاری از هنرجویان می‌باشد. در اجرای ریز نوازی دف نکات مهمی وجود دارد که در کنار تمرین، اگر به آنها دقت کنید، می‌توانید به خوبی این تکنیک را اجرا کنید. در ادامه به بررسی این نکات طلایی می‌پردازیم.
اولین نکته
تکنیک ریز زدن در آموزش دف نوازی همان اجرای سریع و پشت سرهم ضربه‌های بک و چپ است. این حرکات باید طبق قاعده خاصی به نام ترمُل از ساده به پیچیده و از تعداد کم به زیاد نواخته شوند. این مفهوم خود به تنهایی نیاز به آموزش و تمرین زیادی دارد که با توجه به سطح نوازندگی هنرجو به مرور بهتر می‌شود. بنابراین برای یادگیری دف باید صبر و حوصله داشته باشید و هر روز تمرین کنید تا به یک نوازنده دف حرفه‌ای تبدیل شوید.
دومین نکته
دومین نکته در رابطه با آموزش تکنیک ریز نوازی در دف یادگیری تئوری موسیقی می‌باشد. باید در مسیر آموزش تکنیک های دف نوازی و حرکات دف به این نکته توجه کنید، که تنها زمانی می‌توانید ریز یا هر تکنیک دیگری را در دف به خوبی اجرا کنید که بر روی مبانی تئوری موسیقی مسلط شوید. همچنین باید نحوه گرفتن دف در دست و نشستن را بطور صحیح یاد بگیرید تا بتوانید فیگورهای مختلف را روی ساز اجرا کنید. همچنین باید در ابتدا عضلات خود را با نواختن تکنیکهای پایه دف نوازی قوی کنید و ذهن خود را آماده سازید تا بتوانید تکنیکهای پیشرفته را نیز به خوبی اجرا کنید.
سومین نکته
یکی دیگر از نکات ریز نوازی در دف که باید به آن دقت کنید این است که به جای تمرکز روی ریز نوازی روی موارد دیگر نوازندگی خود نیز تمرکز کنید. در این حالت می‌توانید با افزایش دانش و تمرین ریزنوازی بهتری را اجرا کنید.
می‌توانید در کنار تمرینات اصلی یادگیری تکنیکهای پایه، مهارت‌های دیگری مثل وزن خوانی را هم بیاموزید. گوش دادن به آثار صوتی و آموختن مبانی موسیقی در پیشرفت و رشد شما در مسیر آموزش دف نوازی بسیار تاثیرگذار است.
همینطور گوش دادن به آثار صوتی و ویدیویی که شامل تکنوازی یا گروه نوازی دف و سازهای دیگر باشد و خواندن کتاب‌های مربوط به موسیقی نیز می‌تواند کمک‌کننده باشند. این منابع آموزشی می‌توانند به شما کمک کنند تا ریز یا هر تکنیک دیگری را بهتر درک کنید و در نتیجه اجرای بهتری داشته باشید.
کلام آخر
در این مقاله درباره آموزش دف نوازی و تکنیکهای آن صحبت کردیم و نکات لازم در مسیر یادگیری این ساز دلنواز را به شما آموزش دادیم. برای اینکه بتوانید تکنیک‌ها و حرکات دف را به درستی اجرا کنید نیاز به همراهی یک استاد باتجربه و دلسوز دارید. در مجموعه سه لا چنگ مدرسین ساز دف از سراسر کشور با سابقه‌ای درخشان در زمینه آموزش آنلاین دف سال‌ها است در حال فعالیت می‌باشند.
تیم ما فرصتی را برای همه علاقه‌مندان به ساز دف در داخل و خارج از کشور فراهم کرده تا بتوانند از طریق آموزش آنلاین با مدرسین ما در ارتباط باشند. برای اینکه بتوانید هنرجوی اساتید مجموعه ما باشید کافی است در وبسایت سه لا چنگ ثبت‌نام نمایید و به جمع هنرجویان کلاس آنلاین دف بپیوندید. برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام در کلاس‌ها می‌توانید با شماره 91098925-021 تماس حاصل نمایید و یا فرم مشاوره رایگان زیر را پر کنید تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن با شما تماس بگیریم.
جهت مشاوره رایگان و ثبت‌نام در کلاس‌ها فرم زیر 👇 را پر کنید.