نکات ضروری در نحوه گرفتن صحیح مضراب سنتور
ساز سنتور یکی از قدیمیترین و اصیلترین سازهای ایرانی میباشد که با دو مضراب چوبی نواخته میشود. نحوه گرفتن صحیح مضراب سنتور در سنتور نوازی بسیار اهمیت دارد و اگر به اشتباه آن را در دست بگیرید نمیتوانید به خوبی بنوازید. زیرا عدم صحیح دست گرفتن مضراب سنتور باعث میشود در هنگام نواختن صدای ناخوشایندی ایجاد شود. همچنین ممکن است مضرابها خراب شوند، ساز از کوک خارج شود و به مچ دست نیز آسیب جدی وارد گردد. بنابراین ما در این مقاله میخواهیم نحوه صحیح گرفتن مضراب سنتور را آموزش دهیم تا شما را در راه تبدیل شدن به یک نوازنده حرفهای یاری دهیم.
برای اینکه در آینده در مضراب زنی دچار مشکلاتی نشوید که در نوازندگی شما تاثیر بد بگذارد حتما در مراحل یادگیری سنتور برای نحوه گرفتن صحیح مضراب سنتور در دست بسیار وقت بگذارید و تمرین کنید. برای نواختن سنتور باید سر مضراب به یکی از سیمها برخورد کند اما چیزی که مهم است نحوه فرود آمدن مضراب است. زیرا همین امر تاثیر بسزایی در کیفیت صدای سنتور میگذارد. شاید افرادی را دیده باشید که بطور خودآموز اقدام به یادگیری سنتور کردهاند و بدون توجه به نحوه صحیح گرفتن مضراب سنتور و به طور غیر اصولی به یادگیری ادامه دادهاند اما پس از سالها نوازندگی قادر به نواختن قطعات پیچیده نیستند.
مضراب سنتور چیست؟
همانطور که دانستید یکی از مهمترین اجزای سنتور که نقش زیادی در شیوه نوازندگی این ساز دارد مضراب سنتور است. ساز سنتور از خانواده سازهای زهی کوبهای میباشد بنابراین برای به صدا درآوردن آن باید از طریق مضراب به سیمهای آن ضربه بزنید. مضرابهای سنتور دو چوب ظریف و باریک هستند که معمولا از چوب گردو، عناب، گلابی و شمشاد ساخته میشوند. مضراب سنتور دارای چهار بخش دم، حلقه، ساقه و سر است. برای نرم و مخملی شدن صدای مضراب به قسمت سر مضراب یک تکه نمد میچسبانند.
نحوه صحیح دست گرفتن مضراب سنتور
همانطور که گفتیم صدای سنتور از برخورد قسمت نمدی سر مضراب به سیم سنتور ایجاد میشود. کیفیت صدای تولید شده به شدت بستگی به نحوه گرفتن مضراب سنتور توسط نوازنده دارد. بنابراین یکی از بزرگترین دغدغههای هنرجویان در ابتدای آموزش، نحوه صحیح دست گرفتن مضراب سنتور میباشد. برای یادگیری هر چه بهتر مضرابگیری در دست بهتر است نکاتی که در ادامه توضیح میدهیم را رعایت کنید.
در نحوه گرفتن صحیح مضراب سنتور باید توجه داشته باشید که انگشت اشاره را از بند اول در داخل حلقه مضراب قرار دهید. انگشت شست نیز روی دم و در حدود حلقه مضراب جای میگیرد. انگشت میانی را باید در زیر مضراب و نقطه شکلگیری قوس قرار دهید و در ادامه و زیر انگشت میانی، انگشت انگشتری و کوچک قرار میگیرند. دقت کنید که این سه انگشت باید بهم چسبیده و در زیر حلقه مضراب قرار گیرند تا تکیهگاهی برای دم مضراب باشند. در هنگام گرفتن مضراب در دستانتان نیاز به هیچگونه فشاری نیست. همچنین مراقب باشید در هنگام نواختن، مضراب از بند اول انگشت دور نشود زیرا ممکن است بجای حرکت مچ، انگشتانتان برای مضرابزنی تکان بخورند که این خود گاها باعث میشود مضراب از دست نوازنده رها شود. در کل مضراب را نه خیلی محکم و نه آزاد در دست بگیرید و حد متوسط آن را رعایت کنید.
روش صحیح مضراب زنی در سنتور
پس از یادگیری و تمرین نحوه گرفتن صحیح مضراب سنتور طبق روشی که توضیح دادیم، بدون وارد کردن هیچ فشاری دستان خود را از محل آرنج به پایین، مقابل ساز قرار دهید و دقت کنید که ساعد و مچ در یک راستا باشند. زاویهای که آرنج میسازد باید نود درجه باشد. مهمترین قسمت دست در هنگام مضرابزنی مچ و حرکت صحیح آن است. در هنگام مضراب زدن باید از نیروی مچ برای حرکت دادن مضرابها استفاده کنید بطوریکه ساعد و بازوی شما تحت فشار و تنش نباشد.
مچ دستتان را به سمت بیرون حرکت دهید تا دو دست از قسمت مچ از یکدیگر کمی فاصله بگیرند. بطوریکه وقتی از بالا به دو دست نگاه میکنید شکلی شبیه عدد هفت را بین دستانتان ببینید. سپس آرنج را از بدن خود کمی جدا کنید تا هر دو مچ در یک راستا و نزدیک به یکدیگر قرار بگیرند.
قسمت سر مضراب باید از سیم سنتور حدود دو سانتیمتر فاصله داشته باشد. برای ضربه زدن به سیم باید دست را از قسمت مچ و با کمک ساعد به سمت بالا و بصورت دورانی حرکت دهید. سپس با سرعت مضراب را بر روی سیم فرود آورید و به آن ضربه بزنید. بعد از برخورد مضراب با سیم مجددا آن را به همان حالت قبل و در فاصله دو سانتیمتری از مضراب نگه دارید. در هنگام نواختن حتما فاصله مضراب را با سیم سنتور چک کنید و مطمئن شوید انقباضی در قسمت مچ و انگشتان وجود ندارد زیرا در صورت عدم رعایت کردن این نکات به مچ دست به شدت آسیب وارد میشود.
پس از کمی تمرین به دستان خود نگاه کنید تا مطمئن شوید مضراب را به درستی در دست گرفتهاید. اگر متوجه شدید مضراب در دستانتان جابجا شده است، مجددا مراحل نحوه گرفتن صحیح مضراب سنتور را که در بالا توضیح دادیم بررسی کنید و به تمرین ادامه دهید. در هنگام مضرابزنی، مضراب باید حدود چهار الی پنج سانتیمتر از خرک فاصله داشته باشد.
کلام آخر
ما در این مقاله سعی کردیم نحوه گرفتن صحیح مضراب سنتور و نکات مهم آن را به شما بیاموزیم اما باید این را در نظر بگیرید که برای بهتر شدن در دست گرفتن صحیح مضراب علاوه بر رعایت نکات که گفتیم، باید زیاد تمرین کنید و صبور باشید. همچنین یادآوری این نکته ضروری است که بدون داشتن یک استاد باتجربه ممکن است از پس این مرحله از یادگیری سنتور به خوبی برنیایید و در ادامه راه نوازندگی به مشکلاتی برخورد کنید. در واقع روش صحیح گرفتن مضراب سنتور سنگ بنای نوازندگی این ساز دلنشین میباشد و در این مرحله وجود یک استاد توانا ضروری است.
بنابراین اگر به دنبال مدرسین درجه یک و حرفهای برای آموزش سنتور آنلاین هستید، میتوانید با ثبت نام در مجموعه سه لا چنگ به بهترین اساتید سنتور در کل کشور دسترسی پیدا کنید. از آنجایی که اساتید ما در مجموعه سه لا چنگ تجربه زیادی در آموزش آنلاین دارند به راحتی میتوانند تجربیات خود را در آموزش سنتور بصورت آنلاین به شما منتقل کنند. بنابراین میتوانید با خیالی راحت به مجموعه ما بپیوندید و از یادگیری ساز سنتور لذت ببرید. برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبتنام در کلاسها میتوانید با شماره 91098925-021 تماس حاصل نمایید و یا فرم مشاوره رایگان زیر را پر کنید تا در کوتاهترین زمان ممکن با شما تماس بگیریم.
جهت مشاوره رایگان و ثبتنام در کلاسها فرم زیر را پر کنید.